* Wyzwania, z jakimi mierzy się dziś Chief Data Officer, są ogromne. Jak wykorzystać dane w projektach cyfrowej transformacji? Jak budować wspólną strategię łączącą poprzez dane świat cyfrowy i analogowy? Jak powinna wyglądać architektura danych – od mikro- do makroskali? Jak i w jakim zakresie zapewnić jakość danych na potrzeby coraz bardziej zaawansowanej analityki? 

* Wszystkie kluczowe tematy związane z danymi w organizacjach oraz rolą CDO i jego miejscem w strategii biznesowej zostaną poruszone podczas tegorocznej konferencji „CDO Forum”. Już od sześciu lat spotykają się na niej Chief Data Officers (CDO), Chief Analytics Officers (CAO), a także dyrektorzy informatyki (CIO), analitycy, architekci systemów IT i danych, eksperci w obszarze BI oraz Business Relationship Managers (BRM) i wszyscy menedżerowie, którzy korzystają lub zamierzają intensywnie korzystać z danych.

Jeszcze nie tak dawno, zaledwie pięć, może sześć lat temu, CDO, albo raczej menedżer danych, znajdował się stosunkowo nisko w hierarchii organizacyjnej. Był to zazwyczaj kierownik, którego zadania polegały na adresowaniu konkretnych wymagań dotyczących zapewnienia właściwej jakości danych. W miarę, jak firmy dojrzewały i zaczynały lepiej rozumieć potencjał danych, dostrzegały, że informacja zapewnia dodatkową przewagę, gdy coraz trudniej konkurować na rynku, sytuacja specjalistów od danych zaczęła się dynamicznie zmieniać.

„Miałem okazję obserwować, jak zmieniała się rola CDO w organizacjach. W sektorze finansowym ten proces rozpoczął się od pojawienia się regulacji prawnych związanych z danymi. Nowe wymagania sprawiły, że banki i firmy ubezpieczeniowe zainteresowały się Data Governance. Rozpoczęto prace związane z ustaleniem własności danych, zrozumieniem, jak dane są przetwarzane (architektura), oraz implementacją mechanizmów kontroli jakości danych. Wówczas rola CDO była wyjątkowo niewdzięczna” – wspomina Dariusz Flisiak, Business Intelligence & Data Warehouse Director w Credit Suisse. Od kilkunastu lat specjalizuje się w zarządzaniu informacją w przedsiębiorstwach, analityce biznesowej, informatycznych systemach analitycznych oraz zarządzaniu wynikami i efektywnością.

Na czym rola CDO polega dzisiaj? Jakie są jego najważniejsze zadania? Obecnie CDO ma nie tylko dostarczać rozwiązania, które pomogą w prowadzeniu biznesu, ale też powinien wyznaczać kierunki rozwoju, pokazywać, co jest możliwe w zakresie doskonalenia modeli biznesowych. Musi być gotowy, żeby nie tylko skutecznie wspierać, ale także kreować strategiczne przemiany związane z digitalizacją.

„Kiedy pojawiła się świadomość, że dane mają ogromne znaczenie i zapewniają przewagę konkurencyjną, rola CDO zaczęła ewoluować w kierunku dostarczania wartości biznesowej. Celem działania stało się zapewnienie menedżerom w odpowiednim czasie wszystkich informacji potrzebnych do podejmowania dobrych decyzji. To był przełom. Dzisiaj światłe organizacje idą już o krok dalej i widzą w CDO katalizator zmian w różnych obszarach biznesowych oraz partnera dla członków zarządu. Przykładowo, w sektorze bankowym dzieje się tak w domenie finansów, ryzyka czy bezpieczeństwa” – mówi Dariusz Flisiak.

Obecnie CDO ma nie tylko dostarczać rozwiązania, które pomogą w prowadzeniu biznesu, ale też powinien wyznaczać kierunki rozwoju, pokazywać, co jest możliwe w zakresie doskonalenia modeli biznesowych.

Dane to nie tylko domena CDO

Żyjemy w czasach cyfrowej transformacji, wszechogarniającej automatyzacji i robotyzacji, wkraczającej szeroką falą sztucznej inteligencji. To świat, w którym rzeczywistość jest wzbogacana o warstwę cyfrową i zaczyna się rozszerzać na przestrzeń wirtualną. Dane już dziś sterują wieloma aspektami działalności, a z czasem ich znaczenie może tylko wzrastać: będą stanowić główny czynnik kształtujący wartość biznesową. W takim środowisku zaczyna zmieniać się rola menedżerów odpowiedzialnych za dane oraz ich wykorzystanie w firmie – stają się ważnymi partnerami zarządów, mają kluczowy wpływ na rozwój biznesu.

CDO to nie jedyna rola, jaka powstała w tym dynamicznie rozwijającym się obszarze. Mamy więc także, przykładowo, CAO (Chief Analytics Officer). Wzajemne relacje pomiędzy CDO a CAO nie zostały jeszcze jasno określone. Różnią się w zależności od organizacji. Choć w przypadku małych, czy nawet średnich firm podział tych ról jest nieuzasadniony (a być może nawet z różnych względów niemożliwy, m.in. ze względu na ogromne deficyty takich kompetencji na rynku), to w dużych przedsiębiorstwach istnieje i wydaje się, że będzie się pogłębiał.

Pomijając potrzebę posiadania różnych umiejętności, w przypadku dużych organizacji zajmowanie się całością zagadnień związanych z danymi oraz ich wykorzystaniem przekraczałoby możliwości pojedynczego menedżera. Dlatego CDO bierze pełną odpowiedzialność za jakość danych, ich katalogowanie i udostępnianie dla potrzeb biznesowych. Natomiast wszystkie nowe projekty, koncentrujące się wokół innowacyjnych sposobów użycia danych, budowania modeli, które wcześniej nie istniały, i wspierania biznesu, żeby podejmował lepsze decyzje, wchodzą w zakres obowiązków CAO. Na co dzień pracuje on wspólnie z przedstawicielami  biznesu, wykorzystując dane, o których jakość i dostępność dba CDO.

Wzajemne relacje pomiędzy CDO a CAO nie zostały jeszcze jasno określone. Różnią się w zależności od organizacji.

Kompleksowe podejście do rewolucji danych

Niezależnie od podziału obowiązków pomiędzy CDO, CAO oraz innymi menedżerami odpowiedzialnymi za dane, w tym dynamicznie zmieniającym się świecie niezwykle istotne są: jakość i ład w danych, budowa odpowiednio wysokiej kultury zarządzania informacją oraz dojrzałe Data Governance. Te zagadnienia także będą poruszane podczas konferencji „CDO Forum”.

O tym, jak zaprząc dane do pracy, i dlaczego tzw. master data jest fundamentem cyfrowej transformacji, opowie podczas „CDO Forum 2019” Scott Taylor, główny konsultant w firmie MetaMeta Consulting. Przedstawi aktualne trendy i zjawiska w tym zakresie. 

„Cyfrowa transformacja może oznaczać wiele różnych rzeczy dla różnych ludzi. Jednak dla każdego oznacza więcej danych do obsłużenia niż kiedykolwiek wcześniej. Przemysł 4.0, chmura, Big Data, robotyka, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, blockchain, internet rzeczy i podobne innowacyjne technologie zmieniają naturę interakcji handlowej we wszystkich sektorach biznesowych na każdym rynku. Liderzy biznesowi muszą znaleźć innowacyjne sposoby zarządzania wszystkimi danymi i wykorzystać je. Naprawdę jesteśmy w środku rewolucji: to rewolucja danych” – napisał na swoim blogu Scott Taylor.

O holistycznym podejściu do zarządzania informacją i własnych,  kilkunastomiesięcznych doświadczeniach z wdrażania platformy technologicznej, o automatycznej inwentaryzacji zasobów informacyjnych banku i logiki przetwarzań, wykorzystaniu biznesowych i fizycznych przepływów danych, integracji wielu różnych technologii po stronie baz oraz interfejsów i repozytoriów pojęć biznesowych opowie dr Maciej Nawrocki, Chief Data Officer w Credit Agricole Bank Polska.

„Jeden z ważniejszych wniosków z kilkunastomiesięcznych doświadczeń przy wdrażaniu holistycznej platformy do zarządzania informacją dotyczy ludzi oraz ich reakcji. Na początku projektu spotykaliśmy się przede wszystkim z niedowierzaniem i uśmiechami. Większość osób nie chciała uwierzyć, że jesteśmy w stanie stworzyć model, który wirtualnie odzwierciedli rzeczywistość, zarówno na dużym poziomie ogólności, jak i w szczegółach” – mówi Maciej Nawrocki.

Projekt polega przede wszystkim na wielkiej inwentaryzacji zasobów informacyjnych banku. Dzięki temu organizacja zyska kompletną wiedzę o tym, jak wyglądają dane banku, gdzie się one znajdują, jak przepływają i kto jest ich właścicielem. Umożliwi to także monitorowanie ich jakości. Zakończenie projektu planowane jest na początku przyszłego roku, ale już podczas „CDO Forum” będzie można posłuchać o pierwszych efektach, wnioskach i doświadczeniach.

„Największym wyzwaniem przy tego typu projekcie jest oczywiście koszt. Nawet pomimo wykorzystania automatów, które przyspieszają i usprawniają pracę. Inwentaryzacja to zawsze inwestycja. Niemniej zyski z projektu, który pozwoli na uzyskanie całościowego widoku na zasoby informacyjne, będą ogromne – dla biznesu, IT i działań regulacyjnych. Przykładowo, w kontekście BCBS239, RODO czy innych regulacji, szybkich zmian architektury czy rozwoju poprzez tzw. metadata driven development. W teorii każda organizacji powinna mieć taką holistyczną platformę, żeby wiedzieć, czym zarządza. Często w praktyce jest inaczej” – tłumaczy Maciej Nawrocki.

Każda organizacji powinna mieć platformę technologiczną pozwalającą na uzyskanie całościowego widoku na zasoby informacyjne, żeby wiedziała, czym dokładnie zarządza.

Dobre dane to dane wykorzystane

O integracji danych i sztucznej inteligencji opowiedzą z kolei Andrzej Czechowski, Chief Data Officer – Business Intelligence Head w Samsung Electronics Polska, oraz Karolina Szuba, członek zarządu, CDO w PHZ Baltona. 

„Dane są dobre jedynie wtedy, gdy są wykorzystywane, czyli przyczyniają się do podejmowanie bardziej trafnych decyzji biznesowych lub zwiększają skuteczność komunikacji marketingowej” – podkreśla Karolina Szuba.

Samsung Electronics Polska wraz z Baltoną oraz Portami Lotniczymi realizuje pilotażowy projekt innowacyjnego rozwiązania do komunikacji marketingowej na terenie lotnisk. Dzięki synergicznemu działaniu nowoczesnych narzędzi analitycznych oraz systemowi ekranów profesjonalnych digital signage właściciele punktów handlowych zlokalizowanych w portach lotniczych będą mogli skuteczniej docierać do potencjalnych klientów, a przez to maksymalizować zyski.

Każdego dnia pasażerowie korzystający z lotnisk na całym świecie generują niezliczoną ilość anonimowych, ale bardzo użytecznych danych. Ich skuteczne wykorzystanie w działaniach marketingowych pozwala zwiększyć sprzedaż w punktach handlowych znajdujących się na terenie portów lotniczych. W ramach projektu testowana jest skuteczność dotarcia tzw. inteligentnych treści reklamowych do klientów przy wykorzystaniu autorskich narzędzi analitycznych oraz systemu monitorów digital signage. 

Treści cyfrowe bardziej angażują odbiorców niż billboardy czy plakaty. Pozwalają również na zmiany wyświetlanych przekazów nie tylko w czasie rzeczywistym, ale i zdalnie, nawet z urządzenia mobilnego. To znacznie obniża koszty obsługi rozwiązań digital signage. Ponadto komunikacja kontekstowa, zależna od pory dnia, pogody czy natężenia ruchu, daje znacznie lepsze konwersje niż komunikacja statyczna i jest bardziej ogólna. Dzięki rozwiązaniom digital signage marketerzy mogą badać reklamę zewnętrzną tak samo, jak sprawdzają skuteczność działań marketingowych prowadzonych w internecie.

„Jednym z największych wyzwań w obszarze BI i danych jest obecnie integracja danych pochodzących z wielu źródeł i systemów. Aby rzeczywiście była skuteczna, niezbędna jest unifikacja formatów oraz pełna automatyzacja procesów przetwarzania i wymiany danych. Właściwe zaadresowanie tych wyzwań połączone z mechanizmami zarządzania jakością danych, również w projekcie z marką Baltona, okazały się kluczowym czynnikiem sukcesu” – mówi Andrzej Czechowski.

Każdego dnia pasażerowie korzystający z lotnisk na całym świecie generują niezliczoną ilość anonimowych, ale bardzo użytecznych danych. Ich skuteczne wykorzystanie w działaniach marketingowych pozwala zwiększyć sprzedaż w punktach handlowych znajdujących się na terenie portów lotniczych.

Szczegółowy program „CDO Forum 2019” znajduje się na stronie: cdoforum.pl. Konferencja odbędzie się 5 czerwca w Warszawie.