Większość firm wdrażających rozwiązania bazujące na sztucznej inteligencji organizuje dla pracowników szkolenia z etycznych aspektów wykorzystania nowej technologii w biznesie. Badania pokazują, że przedstawiciele środowisk biznesowych zaczynają w coraz większym stopniu zwracać uwagę nie tylko na korzyści, ale i na zjawiska niepożądane, które może nieść ze sobą zastosowanie sztucznej inteligencji.

Liderzy biznesu szkolą pracowników z etycznych aspektów wykorzystania sztucznej inteligencji (AI – Artificial Intelligence) – wynika z raportu „AI Momentu, Maturity and Models for Success”. Zawiera on wyniki badania przeprowadzonego wspólnie przez firmy: SAS, Accenture Applied Intelligence, Intel oraz Forbes Insights. Czytamy w nim, że 70% wszystkich firm wdrażających projekty z zakresu sztucznej inteligencji organizuje dla swoich pracowników szkolenia, których celem jest zapewnienie zgodności realizowanych inicjatyw z zasadami etyki.

Szacuje się, że 72% organizacji na całym świecie prowadzi projekty z zakresu sztucznej inteligencji. Aż 92% liderów w tej dziedzinie, uznających efekty realizowanych wdrożeń za sukces lub duży sukces, szkoli pracowników z etyki AI. Pozostałe organizacje, w których inicjatywy związane ze sztuczną inteligencją są mniej zaawansowane, robi to zdecydowanie rzadziej – tylko w 48% przypadków.

Zdaniem autorów raportu, wyniki badania pokazują, że odpowiedzialne wykorzystanie sztucznej inteligencji staje się coraz ważniejsze dla biznesu. „Biznes zaczyna zwracać uwagę na zjawiska niepożądane, które może powodować sztuczna inteligencja, takie jak stronnicze lub niesprawiedliwe traktowanie ludzi. Oczywiście, technologia ta niesie ze sobą wiele korzyści, jednak organizacje muszą zwrócić szczególną uwagę na zasady etyki AI, zgodne z przysięgą Hipokratesa, której przesłanie brzmi: ‘nie krzywdzić’. Należy stworzyć konkretne wytyczne dla rozwoju systemów AI, które będą bezpieczne, transparentne, łatwe do wytłumaczenia i będzie można na nich polegać. Pozwoli to uniknąć niezamierzonych i niepożądanych konsekwencji oraz problemów związanych ze zgodnością z regulacjami prawnymi, które mogą wpłynąć na poszczególne jednostki, firmy i całe społeczeństwa. Specjaliści na stanowiskach data scientist z niecierpliwością czekają na te wytyczne” – mówi Rumman Chowdhury, Responsible AI Lead w Accenture Applied Intelligence.

Organizacje zaawansowane w zastosowaniach sztucznej inteligencji zwracają uwagę na fakt, że sukces prowadzonych przez nich projektów w dużej mierze zależy od wykorzystania analityki. 79% z nich uważa, że analityka odgrywa główną lub czołową rolę w tym obszarze. Jedynie 14% badanych nie odczuwa jeszcze korzyści z wykorzystania AI. „Organizacje, które wdrożyły projekty z zakresu sztucznej inteligencji, dostrzegają, że sukces jest zależny od wykorzystania analityki, odgrywającej dla nich kluczową rolę w inicjatywach związanych z AI” – komentuje wyniki badania Oliver Schabenberger, Chief Operating Officer and Chief Technology Officer w SAS.

Należy stworzyć konkretne wytyczne dla rozwoju systemów AI, aby były one bezpieczne, transparentne, łatwe do wytłumaczenia i aby można było na nich polegać. Pozwoli to uniknąć niezamierzonych i niepożądanych konsekwencji oraz problemów związanych ze zgodnością z regulacjami prawnymi.

Nadzór jest konieczny

W badaniu wzięło udział 305 przedstawicieli biznesu z różnych części świata (Ameryki Północnej i Południowej, Europy oraz regionu Azji i Pacyfiku). Ponad połowa z nich pracuje na stanowiskach: Chief Information Officer(dyrektor ds. informatyki), Chief Technology Officer (dyrektor ds. technologii) oraz Chief Analytics Officer (dyrektor ds. analityki). Większość z nich uważa, że brak nadzoru nad sztuczną inteligencją jest nie do przyjęcia.

Mimo funkcjonującego w świadomości społecznej przekonania, że sztuczna inteligencja działa niezależnie od człowieka, uczestnicy badania orzekli, że nadzór nad tą technologią jest niezbędny. Niemal trzy czwarte liderów AI (74%) stwierdziło, że przywiązuje dużą wagę do ewaluacji projektów AI, dokonując jej co najmniej raz w tygodniu. Pozwala to wyeliminować wyniki uznane za wątpliwe. Organizacje mniej zaawansowane pod względem wdrożenia sztucznej inteligencji dokonują oceny wdrożeń jedynie w 33% przypadków.

„Możliwość zrozumienia, w jaki sposób systemy AI podejmują decyzje, buduje zaufanie i pozwala na skuteczny nadzór człowieka. Dla deweloperów i klientów wdrażających projekty związane ze sztuczną inteligencją przejrzystość i wiarygodność algorytmów to niezwykle istotna kwestia. Również dostępność systemów AI, które w sposób przejrzysty wykazują, że ma się do czynienia z maszyną, a nie człowiekiem, będzie stanowić solidną podstawę do budowy zaufania koniecznego do popularyzacji tych rozwiązań” – uważa Yinyin Liu, dyrektor Działu Data Science w Intel AI Products Group.

Firmy zdają sobie sprawę, że wynikające z braku nadzoru i nieuwzględniania aspektów etycznych błędne działanie AI może mieć negatywne skutki biznesowe. 60% organizacji, które wdrożyły projekty z zakresu sztucznej inteligencji lub planuje to zrobić, obawia się wpływu decyzji podejmowanych przez maszyny na zaangażowanie klientów. Mogą one wykazać się niedostateczną empatią w kontaktach z kupującymi.

„Rosnąca popularność każdej technologii wiąże się z potrzebą stawienia czoła nowym wyzwaniom. Jednak w przypadku AI możliwości, jakie ona daje, są praktycznie nieograniczone – od zwiększania efektywności operacyjnej po wzrost produktywności i zysków” – tłumaczy Ross Gagnon, dyrektor ds. badań w Forbes Insights. Jego zdaniem jednak, pytanie, jakie powinni sobie zadawać właściciele przedsiębiorstw, nie brzmi: „czy wdrożyć AI?”, ale: „jak szybko to zrobić?”.

Mimo funkcjonującego w świadomości społecznej przekonania, że sztuczna inteligencja działa niezależnie od człowieka, nadzór nad nią jest niezbędny. Możliwość zrozumienia, w jaki sposób systemy AI podejmują decyzje, buduje i pozwala na skuteczny nadzór człowieka.

Więcej nadziei niż obaw

• Ponad 72% organizacji na całym świecie wykorzystuje sztuczną inteligencję w jednym obszarze działalności biznesowej lub w kilku obszarach tej działalności.
• 51% firm prowadzących projekty z zakresu AI przyznaje, że zakończyły się one sukcesem. Wśród głównych korzyści wymieniają: tworzenie bardziej precyzyjnych prognoz, podejmowanie lepszych decyzji biznesowych, skuteczne pozyskiwanie klientów oraz wzrost produktywności organizacyjnej.
• Respondenci zajmujący niższe stanowiska (osoby spoza zarządu) częściej dostrzegały pozytywny wpływ sztucznej inteligencji. 55% ankietowanych z tej grupy określiło projekty związane z AI jako „sukces” albo „ogromny sukces”. Tylko 38% pracowników z kadry zarządczej udzieliło takiej samej odpowiedzi.
• Wiele organizacji dostrzega korzyści wynikające z podnoszenia roli, jaką odgrywają pracownicy. 64% respondentów już teraz widzi efekty wdrożenia sztucznej inteligencji, dzięki czemu zespół może poświęcić więcej czasu na działania kreatywne lub strategiczne niż na zadania bieżące.
• 20% uczestników badania odnotowało opór wobec sztucznej inteligencji ze strony pracowników, co wynika z obaw o utratę pracy. Ponadto 57% respondentów wyraża zaniepokojenie związane z wpływem AI na relacje w zespole, np. pracownicy mogą czuć się zastraszeni lub przemęczeni.

Źródło: SAS